ნატოს გენერალური მდივნის პოსტზე იენს სტოლტენბერგი შესაძლოა, მარკ რუტემ შეცვალოს. ნიდერლანდების პრემიერ-მინისტრი ამ თანამდებობაზე წამყვანი კანდიდატია და მას ალიანსის ქვეყნების უმრავლესობის მხარდაჭერა აქვს.

ბოლო 14 წლის განმავლობაში მარკ რუტე ნიდერლანდების მთავრობას ხელმძღვანელობს, მან თავისი პოლიტიკური კარიერა ჯერ კიდევ 2002 წელს დაიწყო, მანამდე კი კვების კომპანიაში მუშაობდა.

დაიბადა 1967 წელს ჰააგაში მრავალშვილიან ოჯახში. მიიღო მაგისტრის ხარისხი ლეიდენის უნივერსიტეტში. სტუდენტობიდანვე ეწეოდა სოციალურ საქმიანობას - ხელმძღვანელობდა სახალხო პარტიის თავისუფლებისა და დემოკრატიისთვის ახალგაზრდულ ორგანიზაციას.

ტრენინგის შემდეგ მუშაობდა სურსათისა და საყოფაცხოვრებო ქიმიკატების ბაზარზე წამყვანი კორპორაციის, Unilever-ის სტრუქტურაში. ის იყო HR მენეჯერი Unilever-ის შვილობილი კომპანია Van den Bergh Nederland-ში.

თუმცა, რუტეს პარტიული საქმიანობა არ მიუტოვებია. 2002 წლის საპარლამენტო არჩევნების დროს ნიდერლანდებში მუშაობდა პოლიტიკური ძალის შტაბ-ბინაში.

იმავე წელს იგი დაინიშნა სოციალურ საკითხებში და დასაქმების საკითხებში სახელმწიფო მდივნად პრემიერ-მინისტრ იან პიტერ ბალკენენდეს პირველ მთავრობაში. შემდგომში ის იყო სახელმწიფო მდივანი უმაღლესი განათლების, მეცნიერებისა და კულტურის საკითხებში ბალკენენდის მეორე კაბინეტში.

გახდა "სახალხო პარტია თავისუფლებისა და დემოკრატიისთვის" საპარლამენტო ფრაქციის ლიდერი და იყო სიის სათავეში 2006 და 2010 წლების არჩევნებში.

2010 წლის 8 ოქტომბერს მარკ რუტე დაინიშნა მთავრობის მეთაურად და ჩამოაყალიბა კაბინეტი.

ის გახდა ნიდერლანდების პირველი პრემიერ-მინისტრი ქრისტიანულ-დემოკრატიული პარტიიდან და ლეიბორისტული პარტიიდან 1918 წლის შემდეგ და სახალხო პარტიის თავისუფლებისა და დემოკრატიისთვის პირველი პრემიერ მინისტრი.

ნატოს ამჟამინდელი გენერალური მდივნის იენს სტოლტენბერგის უფლებამოსილება მიმდინარე წლის შემოდგომაზე იწურება, ამიტომ ალიანსი მემკვიდრის არჩევის საკითხის წინაშე დადგა.

ლატვიის საგარეო საქმეთა მინისტრმა კრიშიანის კარინშმა, ესტონეთის პრემიერ-მინისტრმა კაია კალასმა, რუმინეთის პრეზიდენტმა კლაუს იოჰანისმა და ნიდერლანდების პრემიერ-მინისტრმა მარკ რუტემ განაცხადეს, რომ აპირებენ ამ თანამდებობაზე კენჭისყრას. ამავდროულად, ეს უკანასკნელი სხვა კანდიდატებს შორის ფავორიტი გახდა, კერძოდ, მის ქვეყანაში უმაღლეს თანამდებობაზე დიდი გამოცდილებისა და ხელისუფლების ბევრ ლიდერთან თანამშრომლობის გამოცდილებით.

გენერალური მდივნის დასანიშნად საჭიროა ნატოს ყველა წევრის კონსენსუსი და რუტემ 32 სახელმწიფოდან 28-ის თანხმობა მიიღო. თავდაპირველად ეჭვები გამოთქვეს სლოვაკეთმა, უნგრეთმა, რუმინეთმა და თურქეთმა. მარკ რუტესთან შეხვედრის შემდეგ თურქეთის ლიდერმა რეჯეფ თაიფ ერდოღანმა მას მხარდაჭერა გამოუცხადა.

18 ივნისს ცნობილი გახდა, რომ ნიდერლანდების პრემიერ-მინისტრის კანდიდატურას სლოვაკეთი და უნგრეთიც დათანხმდა. თუმცა, უნგრეთის მთავრობის მეთაური ვიქტორ ორბანი რუტეს ერთ-ერთი კრიტიკოსი იყო.

ორბანმა გადაიფიქრა მარკ რუტესგან გარანტიების მიღების შემდეგ, რომ უნგრეთი არ მიიღებს მონაწილეობას უკრაინის მხარდაჭერაში ჩრდილოატლანტიკური ალიანსიდან.

ცოტა ხნის წინ უნგრეთის მთავრობის მეთაური ნატოს გენერალურ მდივანს იენს სტოლტენბერგს შეუთანხმდა, რომ უნგრელი პერსონალი არ მიიღებს მონაწილეობას „ალიანსის საქმიანობაში უკრაინაში“ და უნგრეთის სახსრები არ იქნება გამოყენებული ასეთი ინიციატივის მხარდასაჭერად.

ვიქტორ ორბანის თქმით, მარკ რუტემ მას დაუდასტურა, რომ მხარს უჭერს ამ გადაწყვეტილებას და შეასრულებს მას, თუკი გახდება ნატოს გენერალური მდივანი.

რუსეთის უკრაინაში სრულმასშტაბიანი შეჭრის დაწყებიდან დღემდე ნიდერლანდების პრემიერ-მინისტრი უკრაინის მხარდამჭერია.

მარკ რუტე გახდა მოიერიშე თვითმფრინავების კოალიციის ერთ-ერთი ინიციატორი, რომლის მიხედვითაც უკრაინის საჰაერო ძალებს F-16 თვითმფრინავები უნდა მიეღოთ. ნიდერლანდები დანიის შემდეგ მეორე ქვეყანაა, რომელმაც ისინი უკრაინას ზაფხულში უნდა გადასცეს.

გარდა ამისა, რუტე, გერმანიისა და დანიის ლიდერებთან ერთად, უკრაინის შეიარაღებული ძალებისთვის ლეოპარდის 100 ტანკის გადაცემაზე მუშაობდა.

2024 წლის 1 მარტს ნიდერლანდების პრემიერ-მინისტრი ხარკოვს ეწვია, სადაც უკრაინის პრეზიდენტ ვოლოდიმირ ზელენსკისთან უსაფრთხოების გარანტიების შესახებ შეთანხმებას მოაწერა ხელი.

დოკუმენტი ითვალისწინებს 2024 წელს ნიდერლანდებიდან 2 მილიარდი ევროს ოდენობის სამხედრო დახმარებას და შემდგომი 10 წლის განმავლობაში მხარდაჭერის გაგრძელებას.

მარკ რუტემ მიიღო იაროსლავ ბრძენის პირველი ხარისხის ორდენი „სახელმწიფოთაშორისი თანამშრომლობის განმტკიცებაში შეტანილი მნიშვნელოვანი პირადი წვლილისთვის, უკრაინის დამოუკიდებლობისა და ტერიტორიული მთლიანობის მხარდაჭერისთვის“.